مهرداد عراقی

ملاک در احراز ضرب و جرح موجب عسر و حرج زوجه، عرف محل زندگی زوجین است که دادگاه می تواند این موضوع را از طریق استماع شهادت شهود احراز کند.

مستندات:
بند 4 ماده 1130 قانون مدنی
تاریخ رای نهایی: 1393/11/20
شماره رای نهایی: 9309970925700116

رای دیوان

فرجام‌خواهی خانم س.ف. با وکالت خانم الف.م. به طرفیت آقای س.س. نسبت به دادنامه 300513 – 26/5/93 صادره از شعبه سوم دادگاه تجدیدنظر استان همدان که به موجب آن دادنامه شماره 101339 – 13/9/92 شعبه 110 همدان مبنی بر قبول دادخواست زوجه به طلاق به علت حصول عسر و حرج به جهت تخلف زوج از شروط ضمن عقد را نقض و حکم به رد دعوی خواهان اولیه صادر نموده است، با توجه به محتویات پرونده و دفاعیات طرفین در مراحل دادرسی به جهات ذیل دارای منقصت می‌باشد. عسر و حرج زوجه مستنداً به مواد 1129 و 1130 قانون مدنی در این پرونده به دو علت مستقل و جدا از هم اشاره شده؛ که هر کدام به تنهایی در صورت تحقق موجب عسر و حرج بوده: الف – ترک انفاق زوج نسبت به زوجه، که این امر محقق شده، یعنی مستنداً به ماده 1129 زوجه به محکمه مراجعه نموده و حاکم شوهر را اجبار به پرداخت نفقه نموده و وی استنکاف نموده است، به حدی که شعبه در اجرای ماده 2 محکومیت های مالی به علت عدم پرداخت نفقه دستور جلب وی را صادر نموده است. ب- ایراد ضرب و جرح، در این خصوص هر چند زوجه ملزم به رجوع به محکمه می‌باشد، جهت اثبات ادعای خود، ولی مستفاد از بند 4 ماده 1130 ضرب و شتم یا هر گونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد، قانونگذار با عنایت به لغت عرفاً سعی دارد موضوع را به تشخیص جامعه محل زندگی زوجین محول نماید، که شهود نیز در محدوده اطلاعات خود شهادت داده اند، لذا چنانچه اطلاعات ناکافی باشد امکان تکمیل آن جهت اقناع قضایی فراهم است. لذا مستنداً به بند 2 و 5 از ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی و با رعایت بند الف از ماده 401 همین قانون، ضمن نقض دادنامه فرجام‌خواسته، پرونده جهت رسیدگی مجدد به همان شعبه منقوض رأی فرجام‌خواسته ارجاع می‌گردد.
منبع: اعضاء معاون شعبه 42دیوان‌عالی‌کشور/پژوهشگاه قوه قضائیه